The Poetic Body

In dit interview spreekt Artistiek directeur van Nederlands Dans Theater (NDT) Emily Molnar over haar gedachten en visies voor het gezelschap en seizoen 2021-2022.

Je hebt ervoor gekozen om seizoen 2021-2022 de titel The Poetic Body (Het Poëtische Lichaam) te geven. Kun je ons meer vertellen over je inspiratie en ideeën achter deze titel?

Voor dit seizoen wilde ik een programma samenstellen dat een verscheidenheid aan ideeën en creatieve stemmen viert. Stemmen die gezamenlijk de grenzen van de expressie van het lichaam verleggen. Seizoen 2021-2022 zet de relaties met choreografen die eerder voor NDT creëerden voort en introduceert tevens spannende nieuwe verhalenvertellers. Samen belichamen deze makers een spectrum van unieke benaderingen van dans en theater.

Het doel is daarmee onze artistieke veelzijdigheid te benadrukken, evenals onze toewijding aan het ondersteunen van verschillende perspectieven, kunstenaars, en modellen van het creatieproces. Voor mij is The Poetic Body daarom exemplarisch voor hoe NDT er in de toekomst uit zal zien.

Toen je in augustus 2020 als Artistiek directeur begon, stapte je in een gezelschap met een lange geschiedenis dat onlangs zijn 60-jarig jubileum vierde. Hoe beïnvloedt dit jouw visie op het gezelschap en welke vragen lagen hieraan ten grondslag?

De eerste vraag die ik mezelf stelde, was: “Zijn we zestig jaar oud of zestig jaar jong?” Ik stelde me het gezelschap als een zestigjarig persoon voor. Zou deze persoon zich vastbijten in hun werkwijzen, overtuigingen en methodologieën, of juist nieuwsgierig blijven en kennis en ervaring gebruiken om nieuwe manieren van creëren te verkennen, en nieuwe benaderingen van de danskunst te ontdekken? Ik koos voor het laatste.

“Elk werk, net als de artiesten die het uitvoeren, is een levend, ademend organisme, dat zich elke dag ontwikkelt en zich vormt tot iets nieuws.”
Emily Molnar

Ik ben diep geïnspireerd door de prachtige nalatenschap van NDT en voel me vereerd dat ik deze kans krijg om een nieuw tijdperk van creatieve samenwerking en uitwisseling te leiden. Toen ik met deze baan begon, wilde ik onderzoeken wat het betekent om een grote kunstorganisatie te zijn in deze complexe tijden, hoe adaptief en reflectief we als gezelschap kunnen zijn en wat dit betekent voor de ontwikkeling van onze kunst. Het is voor mij belangrijk dat NDT blijft groeien als een toonaangevend creatiehuis, gericht op kwaliteit en creativiteit die de geïnspireerde kunstenaars binnen dit gezelschap voedt. Terwijl we NDT’s erfgoed vieren en ervan blijven leren, is dit tevens een ideaal moment om nieuwe choreografische stemmen en werkwijzen aan onze dansers en de dansgemeenschap te introduceren. Seizoen 2021-2022 brengt dat in de praktijk. Met dat in mijn achterhoofd stelde ik ons allemaal de vraag: “Wat betekent innovatie voor ons?”

En hoe zou je die vraag op dit moment beantwoorden?

Als we het hebben over innovatie, moeten we ons altijd bewust zijn van het nu. Voor NDT betekent dit momenteel dat we dieper ingaan op het creatieproces. Wat het publiek op het podium ziet, is nooit af.

Elk werk, net als de artiesten die het uitvoeren, is een levend, ademend organisme, dat zich elke dag ontwikkelt en zich vormt tot iets nieuws. Om dit in de praktijk te laten ontvouwen, is meer tijd nodig voor verkenning en dialoog, door een omgeving te creëren met evenveel focus op proces als op prestatie, en een omgeving die ruimte biedt om de dingen te ontdekken die we nog niet begrijpen. Ons nieuwe platform, NDT Lab, richt zich op onderzoek en ontwikkeling en is een goed voorbeeld van hoe we onze leerpraktijk gaan verdiepen, en hoe we aanknopingspunten bieden voor een breder gesprek over dans binnen het gezelschap en onze gemeenschap.

Voor ons reikt innovatie verder dan NDT; het omvat ook ons publiek, workshopdeelnemers en studenten. Een choreografische handeling vormt in de kern de expressie van het li haam door middel van de bewegingstaal.

Wij vinden dat dit betrekking heeft op iedereen. Iedereen is een danser en een beweger en het is onze taak om dat te stimuleren! Dans is in de kern een democratische daad. Het herbergt een onuitgesproken intelligentie over zelfexpressie en gemeenschap. We hoeven niet allemaal dezelfde taal te spreken, maar we kunnen dezelfde ruimte delen en binnen enkele minuten een gemeenschappelijke basis vinden, hoe divers we ook zijn. Dat vind ik een mooie metafoor voor de samenleving.

Ik zeg vaak dat ik me bezighoud met het verbinden van mensen, want net als alle kunst, creëert, provoceert en inspireert ook dans de dialoog naar een inclusieve samenleving.

“De danskunst is niet alleen van ons, het is van ons allemaal. Alles wat we bij NDT doen, reikt verder dan NDT zelf; we zijn onderdeel van een grotere machine. Dans is een universele ervaring.”
Emily Molnar

De COVID-19-beperkingen dwongen NDT om zijn presentatie- en productiewijzen opnieuw vorm te geven. Wat heb je in het afgelopen seizoen geleerd en wat betekent dat voor het gezelschap in de toekomst?

Natuurlijk blijven we toeren en live optreden, die verbinding is essentieel en maakt ons tot wie wij zijn als gezelschap. Vorig seizoen heeft ons enorm uitgedaagd, maar daardoor hebben we nieuwe manieren gevonden om onze kunst te presenteren. Het was voor ons een spannende tijd; de door ons ontwikkelde digitale mogelijkheden via livestreams en het maken van films zullen nooit de live-ervaring vervangen, maar blijven wel deel uitmaken van hoe we werk presenteren. Dankzij een hybride vorm van live en digitaal bereiken we mensen wereldwijd met onze voorstellingen.

Als gezelschap voelen we ons erg bevoorrecht dat we ons werk gedurende deze periode hebben kunnen voortzetten en zijn we dankbaar voor de creatieve kansen en ontdekkingen die het ons heeft gebracht.

Je noemt de rol van het publiek. Door hun doel en aanwezigheid uit te breiden van passieve kijker naar actieve deelnemer, nodig je het publiek uit om een integraal deel te worden van het gezelschap. Kun je wat dieper ingaan op hoe je de rol van het publiek verder wil ontwikkelen?

Ik wil het gesprek openen met ons publiek en een dialoog aangaan over hun ervaringen. Die feedbackloop is erg belangrijk voor mij. Ik wil luisteren naar hun gedachten, inzichten en ideeën. De kunst die we aanbieden, kent geen grenzen.

De danskunst is niet alleen van ons, het is van ons allemaal. Door kwetsbaarheid, openheid en risico bouwt de kracht van dans bruggen naar het creëren van oplossingen voor de wereld. Alles wat we bij NDT doen, reikt verder dan NDT zelf; we zijn onderdeel van een grotere machine. Dans is een universele ervaring.