Interview Nadja Kadel | Close up #5

In gesprek met:

Nadja Kadel

Voor Close-Up #5 kregen we de kans om te praten over Nadja’s werk als dramaturg en om licht te werpen op deze essentiële rol binnen het creatieve proces.

Nadja Kadel is dramaturge, schrijver en docente op het gebied van dans. Na haar studies onderwijskunde, danstherapie en kunstmanagement in Duitsland, Nederland en de VS ging Kadel aan de slag als dramaturge voor gezelschappen wereldwijd. Bij NDT kennen we haar het beste als Marco Goecke’s vertrouwde dramaturge en vertrouwenspersoon, een samenwerking die al bijna twee decennia duurt. Haar boek Dark Matter, over het oeuvre van Marco Goecke, verscheen in 2016 bij Königshausen & Neumann.

 

Voor mensen die niet weten wat een dramaturg doet, kun je uitleggen wat dit werk inhoudt en vereist?

In het kort, zie ik mijn werk als het ondersteunen en faciliteren van de creatie van een dansstuk. Dit omvat de selectie van muziek, indien nodig ook van tekst, de keuze van foto’s, hulp bij het vinden van een titel, het ontwerpen van een programmaboekje en vooral hulp bij de ontwikkeling van de structuur van een stuk en in constant gesprek zijn met de choreograaf. In het geval van Marco Goecke houdt dramaturgie ook in dat ik ervoor zorg dat de choreograaf altijd water en koffie krijgt of dat zijn hond Gustav voldoende snacks krijgt, haha.

Foto: Rahi Rezvani

Mensen associëren dramaturgie vaak met theater, als hulpmiddel bij acteren. Hoe kan het volgens jou gebruikt worden als hulpmiddel bij dans?

Net als dramaturgie bij acteerwerk, helpt dansdramaturgie bij het vormen van de structuur van een stuk. Ook al is er geen of weinig gesproken woord in dans, er is een dramaturgie van beweging binnen elk dansstuk die op zichzelf coherent moet zijn, wil een stuk goed “functioneren”. Twintig jaar geleden was het werken met een dramaturg een uitzondering in de dans, maar tegenwoordig is het heel gebruikelijk.

Je werkt nauw samen met Marco Goecke, een van de associate choreografen van NDT. Wat maakt de samenwerking voor jou zo bijzonder?

Ik werk al 17 jaar samen met Marco. Toen ik in 2001 voor het eerst een stuk van hem zag – Chicks, op een avond van de Stuttgart Noverre Society – was ik zo onder de indruk van deze geheel nieuwe danstaal en esthetiek en van zijn ongewone en grootse ideeën dat ik het stuk meerdere keren achter elkaar heb bekeken. Het was me vanaf het begin duidelijk dat hij een absoluut uitzonderlijk kunstenaar is. Het is een grote verrijking voor mij om zijn constante ontwikkeling te kunnen volgen.

Foto: Rahi Rezvani

Wat is er nodig tijdens de samenwerking met een choreograaf? 

Wederzijds vertrouwen is belangrijk, en dat is ook de voorwaarde om eerlijk te kunnen zeggen wat je denkt. Ooit vroeg een choreograaf mij om mijn mening en nadat ik hem constructief, maar eerlijk vertelde wat ik dacht, was het boze antwoord: “I don’t give a shit”. Er moet een uitwisseling zijn die het stuk vooruit helpt.

Welk project heeft jou uitgedaagd de afgelopen tijd?

Een recente spannende productie was het avondvullende werk Do you love Gershwin?, dat Marco choreografeerde voor Gauthier Dance in Stuttgart, midden in de corona zomer van 2020. De dansers moesten altijd minstens 1,5 meter afstand houden op het podium en er mochten maximaal drie dansers tegelijk op het toneel staan. In het korset van deze extreme omstandigheden ontstond in een verrassend snel tempo een prachtige avond, die dankzij de geweldige muziek van Gershwin, zoals Summertime of The Man I love, gaat over schoonheid, maar ook over eenzaamheid.

Hoewel het stuk avondvullend stuk was, was er geen concreet plot, maar de vraag die steeds op de achtergrond speelde parallel aan Do you love Geshwin? was “Do you love life?” – in al zijn facetten. Juist omdat er geen plot was, was het voor mij belangrijk om de afzonderlijke scènes in het programmaboekje zo te beschrijven dat het publiek als een soort leeshulp achtergrondinformatie kon krijgen over de muziek, over Gershwin, maar vooral over de dans. De laatste solo van het stuk bijvoorbeeld, waarin Theophilus Vesely (tegenwoordig NDT 1-danser) alleen wordt geconfronteerd met zijn spiegelbeeld en zijn hart eruit danst, werd door Marco in de repetitie altijd “de ultieme quarantaine-solo” genoemd – zulke informatie helpt het publiek denk ik ook.


Marco Goecke presenteert later in het seizoen In the Dutch Mountains, een avondvullend programma dat op 9 februari 2023 in première gaat. Kijk voor meer informatie op www.ndt.nl/agenda

laden...